Το "πατρικό" φιλί του Οικ. Πατριάρχη στον Πάπα και κάποια ιστορικά δεδομένα

ΑΠΟΨΗ: Ιστορική ημέρα για τον Χριστιανισμό ήταν η Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014, ημέρα εορτής του Πρωτόκλητου Αποστόλου Ανδρέα, που θεωρείται ο ιδρυτής του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Κατά την Θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, λοιπών, έλαβε μέρος ο Πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος δεν δίστασε να προβεί σε σημαντικές συμβολικές κινήσεις, όπως να σκύψει το κεφάλι του ενώπιον του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ως ένδειξη σεβασμού.

Η κίνηση αυτή, με το ακόλουθο φιλί του στο κεφάλι, μπορεί να μην είναι οικεία σε εμάς, ωστόσο έχει ξεκάθαρο νόημα: Αυτός που σκύβει δηλώνει σεβασμό προς κάποιον που θεωρεί ανώτερο και αυτός τον φιλάει στο κεφάλι, όπως ο πατέρας φιλά στοργικά το παιδί του.

Φυσικά, ιστορικά ο Πάπας, ως Αρχιεπίσκοπος της Ρώμης, είχε τα Πρωτεία μεταξύ των ισότιμων Πατριαρχών των πέντε πρεσβυγενών Πατριαρχείων, σύμφωνα με την Εκκλησιαστική Παράδοση και σχετικές αποφάσεις Οικουμενικών Συνόδων (στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο, Κων/πολη 381 μ.Χ., η Εκκλησία της Κων/πολης αναβαθμίστηκε, ως πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας, αλλά στα πρεσβεία τιμής, τέθηκε στην 2η θέση, μετά από την Εκκλησία της Ρώμης και με την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, Χαλκηδόνα 451 μ.Χ., η εκκλησία Ιεροσολύμων ανακηρύχθηκε σε πατριαρχείο, οπότε ίσχυσε η σειρά, μεταξύ των Εκκλησιών, ως εξής: Ρώμης, Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και, τέλος, Ιεροσολύμων).

Αν και στο παρελθόν αυτά τα "Πρωτεία" ήταν ο βαθύτερος λόγος που, σε πολλές περιπτώσεις, υπήρχαν έντονες διαμάχες, που στο πέρασμα των αιώνων οδήγησαν στο οριστικό σχίσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης το 1054 μ.Χ., σήμερα διαφαίνεται (ειλικρινώς ή μη είναι θέμα που συχνά τίθεται σε συζήτηση) πως αυτό το θέμα περνάει σε δεύτερη μοίρα. 

Συνεπώς, σε μία περίοδο που η Εκκλησία "τραβάει" το δικό της δρόμο, χωρίς να είναι μέσω πολιτικής ή διπλωματικής πρακτικής, σε μια περίοδο που οι αυτοκράτορες και μονοκράτορες, βασιλείς και Λουδοβίκοι, σταυροφόροι και μεσαίωνας και άλλα ζητήματα που έκαναν την Εκκλησία έρμαιο συγκυριακών καταστάσεων, είναι ανοιχτός ο δρόμος για μία σοβαρή κουβέντα. 

Να δούμε αν αυτά που μας χωρίζουν είναι περισσότερα από αυτά που μας ενώνουν. Αν μπορεί, θεολογικά, εκκλησιολογικά και πρακτικά, να αρθεί το σχίσμα που επήλθε μεταξύ των - επί 1000 χρόνια - αδελφών, που - αν εξαιρέσεις τις... κεφαλές - ως Σώμα πιστών δεν είχαν και δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν.

Όσο για τις ακραίες φωνές, μάλλον πρέπει να έχουν στο μυαλό τους το αρχαιοελληνικό "Άκουσον μεν, πάταξον δε", που είπε ο Θεμιστοκλής στον Ευρυβιάδη, πριν τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.).

Αν πραγματικά "ακούσουμε", χωρίς παρωπίδες και φανατισμό, τότε θα μπορούμε να αποφασίσουμε αν πρέπει να... πατάξουμε ή να... αγκαλιάσουμε.

Νίκος Βουδούρης

***

Στο παρακάτω βίντεο, απόσπασμα από την Πατριαρχική Θ. Λειτουργία που έλαβε χώρα την Κυριακή 30 Δεκεμβρίου στο Φανάρι, με την παρουσία του Πάπα Φραγκίσκου και η συγκεκριμένα η στιγμή του "πατρικού" ασπασμού και η κοινή απαγγελία της Κυριακής Προσευχής ("Πάτερ Ημών") από τους δύο Προκαθημένους:

Φώτο: amen.gr